Vanaf mei 2009 deed Anne Hermans regelmatig verslag van haar ervaringen als tropenarts op de achterpagina van NRC Handelsblad.

Badzout met mangogeur?

De laatste dagen drinkt het kind helemaal niets meer, vertaalt Patachuma, mijn indiaanse verpleegkundige. De ogen van de vrouw voor me zijn diep verzonken in de oogkassen. Ik probeer niet naar haar theezakjes te staren. Alsof daar überhaupt nog iets uit te drinken valt! Ze gaan allebei mee naar het voedingscentrum, zeg ik tegen Patachuma. En probeer hem tot we vertrekken bij te voeden met melkpapjes.

Dit is ons laatste consult. Het begint al te schemeren. Patachuma! Anna! Ha! Mijn buik maakt een vreugdedansje. Pablo, onze stuurman, roept ons vast voor het eten. El commandante van het guerrillakamp, dat tegen de gemeenschap aan gelegerd is, wil met ons praten, zegt Pablo. Ik, als referente de seguridad, ga sowieso, maar..., En ik, de enige expat, ga natuurlijk mee, zoals afgesproken, zeg ik quasikalm. Want de hongerdansjes zijn acuut omgeslagen in bang-opgewonden-adventure-dansjes.

Ze gebruiken de indianen als dekmantel, fluistert Pablo, terwijl we richting een tentenkamp lopen, net buiten de indianengemeenschap. Zo hopen ze minder snel gebombardeerd te worden door het leger. Ik heb hun al gevraagd te vertrekken.

Tussen de tenten zitten zes mannen en een vrouw. Een Antonio Banderas-look a like, de enige met een camouflage-uniform aan, staat op, schudt ons de hand en biedt ons thee aan. Wij weigeren en gaan zitten.

Ontspannen zakt el commandante achterover. Jullie willen dat we vertrekken. Maar voor je met je humanitaire regels komt, zeg ik je dit: werk hier met vertrouwen en zonder angst. Maar als je ervoor kiest om op ons grondgebied te werken, accepteer dan ook dat wij hier zijn. Pablo wil protesteren, maar el commandante is hem voor: We zullen jullie niet storen in jullie werk. Willen jullie echt geen thee? Met tegenzin schud ik nee (in mijn 1000 things to do before you die-lijst staat al jaren: thee drinken met een guerrillacommandant). Jammer, zegt Pablo. Dan vertrekken we morgenochtend als we de meest nodige consulten hebben afgehandeld. Hij staat op, geeft el commandante een hand, draait zich om en loopt terug naar de gemeenschap.

Terwijl ik nog met hartkloppingen op mijn gerookte guagua kluif, is Pablo al in zijn hangmat geklommen. Ongedurig draait hij aan de knop van de wereldontvanger, die ik uit Bogotá voor hem meenam. Kwart voor zes, Anna! Radio-cigarillo-tijd! Snel slik ik de laatste happen door, en ga naast Pablo op de grond zitten, voor ons favoriete half uur van de dag. Dagelijks, exact om kwart voor zes roken we een mentholsigaret en luisteren samen naar radio Caracol, waarbij Pablo de onvolgbare stukken Spaans van de nieuwsuitzending razendsnel voor me vertaalt: Bombardement op FARC-kampement in Meta: 34 doden... Pablo neemt een trek van zijn sigaret. En van de nieuwe persoonsbewijzen zijn er 4 miljoen nog niet opgehaald - logisch! Dat is precies het aantal indianen in Colombia! Zodra de eindtune begint, draait hij de knop naar het gele stickertje, dat de frequentie van de Wereldomroep aangeeft,en springt overeind. De rollen worden omgedraaid: ik mag in de hangmat, ik krijg een sigaret, en ik moet vertalen. Het is een reportage, zeg ik. Vanuit de radio komt geknisper van een grindpad. Twintig man staan in een tuin, op zoek naar de Baltimore-troepiaal, een zeldzame vogel in Nederland. Pablo kijkt afwachtend. En een oliebollen - ehh... bolitos de aceite?- kraam... heeft voor de zevende keer de nationale oliebollentest gewonnen... Ook Patachuma komt nu naast me zitten. En wat voor nieuws nog meer in Holanda? Terwijl ik moeite doe om, tussen het geruis door, de nieuwslezeres te verstaan, staren vier ogen me ongedurig aan. Sneeuw! zeg ik. Het sneeuwt zo hard dat er geen zout meer is om de wegen te strooien. Dus nu worden de wegen met badzout gestrooid. Sal para el baño? herhaalt Patachuma fronsend. Met mangogeur, knik ik.



Column /
Dokter Hermans in de jungle:

Een leuke avond verkloten (NRC - Vrijdag 22-04-2010)
Verlekkerd staar ik naar de fles wijn op tafel ...

Koude rillingen in deze hoek (NRC - Vrijdag 26-03-2010)
Hij heeft koorts en koude rillingen, elke drie dagen. De indianenmoeder duwt haar zoontje naar voren ...

Hoe kip Mimi werd gered (NRC - Woensdag 10-03-2010)
Die? Patachuma, mijn indiaanse verpleegkundige, klakt misprijzend met zijn tong veren, veren, veren ...

Ik wil 'n ster zijn, zingt ze (NRC - Woensdag 24-02-2010)
Laaiend stamp ik vanaf het dorpsziekenhuis naar huis. "Ze ís er niet, Pablo! Hoe kán het dat ze er niet is?"...

Ik wil 'n ster zijn, zingt ze (NRC - Woensdag 24-02-2010)
Laaiend stamp ik vanaf het dorpsziekenhuis naar huis. "Ze ís er niet, Pablo! Hoe kán het dat ze er niet is?"...

De angst om smurf te zijn (NRC - Woensdag 27-01-2010)
"Roberto," roep ik door de telefoon naar mijn Colombiaanse mede-arts. "Ja, het is verschrikkelijk,...

Badzout met mangogeur? (NRC - Woensdag 13-01-2010)
De laatste dagen drinkt het kind helemaal niets meer, vertaalt Patachuma,...

Hoezo pánico? Verdwaald! (NRC - Woensdag 30-12-2009)
'Help! Gekookte banaan, ik val!" gilt Diego, mijn Colombiaanse mede-arts,...

Levensgevaarlijk? (NRC - Woensdag 16-12-2009)
'Kijk, kijk", schreeuwt Stompje. "Je ziet Nueva Esperanza al liggen!"...

Kom maar, ik pak je ratita (NRC - Woensdag 02-12-2009)
'Senora, deja tu marido….' Ik draai me om, zoek naar een houding, waarbij ik met mijn vingers in mijn oren in slaap kan vallen...

Alleen idioten en Europeanen (NRC - Woensdag 11-11-2009)
'Bij mijn sollicitatie vroegen ze wel of ik van 'wandelen' hield, ja", mokt Diego, ...

Rum drink je zonder water (NRC - Woensdag 28-10-2009)
'Otro media!" (nog een halve liter) roept Pablo, mijn Colombiaanse stuurman, ...

Een stamhoofd hou je te vriend (NRC - Woensdag 07-10-2009)
Mijn eerste patiënt, een gespierde indiaan in peniskoker, tikt ongeduldig op mijn arm ...

Niño Jesus (NRC - Woensdag 23-09-2009)
'Dus ik verstopte me in een steegje en zag zo hoe drugskoning Pablo Escobar neergeknald werd.' ...

Guerrilla in ondergoed (NRC - Woensdag 09-09-2009)
De rij voor mijn neus lijkt met de minuut langer te worden. "Arichidau!" Ik tik de indiaan aan die naast me op zijn nagels zit te bijten ...

Met een kano vol pillen en condooms op reis (NRC - Woensdag 26-08-2009)
"Colombiaans bushdokteren!" schreeuwt Roberto, mijn Colombiaanse medearts ...

De troetel-expat in te grote laarzen (NRC - Woensdag 12-08-2009)
"Patachuma, Anna en Roberto!" schreeuwt Pablo, "tijd voor de veiligheidsbespreking!" ...

Bogotá by night in een rode broek (NRC - Woensdag 29-07-2009)
De afgelopen drie dagen ben ik door Rosa, hoofd administratie van het Dokters van de Wereld-kantoor in Bogotá, van overheidsinstantie naar overheidsinstantie gesleurd ...

Inslapen (NRC - Woensdag 15-07-2009)
Net als in Parijs de deuren van het vliegtuig sluiten, ploft er een klein, oververhit mannetje naast me neer ...

Ikeabank (NRC - Woensdag 01-07-2009)
De wollen dekens van mijn hotelbed jeuken aan mijn billen, terwijl ik een volgend draadje uit het vloerbedekking-behang trek ...

Ondervoede Hiawatha's (NRC - Woensdag 17-06-2009)
"Je zou toch naar India?" ...

Dokter Hermans wil naar de tropen (NRC - Woensdag 27-05-2009)
Aflevering 1: Joan Bertels